بنزن چیست ؟

 

بنزن چیست؟

نام ماده:  سیکلو هگزاتری ان (cyclohexatriene)

نام تجاری:  بنزن(Benzene)

سایر اسامی : بنزول, روغن کربن, سیکلوهگزاترین, فنیل هیدرید
بنزن گسترده ترین ترکیب شیمیایی است که هم در فرآیند های طبیعی و هم در فرایندهای انسانی کاربرد دارد .

بنزن مایعی است بی رنگ با بوی خوش و خیلی سریع در هوا تبخیر می شود .
به راحتی در آب حل نمی شود و همچنین خیلی قابل اشتعال می باشد
بنزن متعلق به خانواده هیدروکربن‌هاست
هر مولکول آن 6 اتم کربن و 6 اتم هیدروژن دارد که یک آرایش حلقوی را بوجود می‌آورند.
اتم های کربن یکی در میان با پیوند دوگانه به یکدیگر متصل شده اند و فرمول شیمیایی بنزن C6H6 است .
این آرایش حلقه بنزن نامیده می‌شود که در بسیاری از ترکیبات از جمله آسپیرین و ماده منفجره تی.ان.تی نیز وجود دارد.
بنزن در طبیعت به دو ساختار صندلی و قایقی وجود دارد
 ساختار صندلی ان غیر قطبی بوده و ساختار قایقی قطبی می‌باشد.
 ترکیباتی که در ساختار خود دارای حلقه بنزنی باشند در خانواده هیدروکربن های آروماتیک قرار می گیرند. بنزن در ابتدا از طریق حرارت دادن و قطران زغال‌سنگ و سپس تبدیل بخار آن به مایع بدست می‌آمد اما امروزه بنزن را به مقدار زیاد از نفت خام استخراج میکنند.  

خواص فیزیکی و شیمیایی:

Molecular formula: C6H6

Molar mass: 78.11 g mol-1

Appearance Colorless liquid

Density :0.8765(20) g/cm3

Melting point :5.5 °C, 279 K

42 °Boiling point :80.1 °C, 353 K, 176 °F

Solubility in water 0.8 g/L @25 °C

Viscosity 0.652 cP at 20 °C

Dipole moment 0 D

Flash point :-11 °C

کاربرد بنزن

در تولید صنعتی پلی استایرن،لاستیک مصنوعی و نایلون
برای تهیه شوینده‌ها و رنگ‌ها.
برای ساخت دیگر مواد شیمیایی
برای ساخت پلاستیک ، رزین ، نایلون، و فیبر های سینتیتکی دیگر
برای ساخت بعضی از انواع روغن(نرم کننده) ، رنگ ها ، پاک کنندها ، داروها و حشره کش ها
روشهای تولید:

ریفرمینگ کاتالیستی: در این روش گروهی از هیدرو کربن ها با دمای جوش 60 تا 200 درجه سانتی گراد در حضور کلرید پلاتینیوم و یا کلرید روهیدیوم در دما 500 و فشار 8 تا 50 اتمسفر با هیدروژن ترکیب می شوند. محصولات نهایی پس از جداسازی شامل بنزن می شوند.

تولوئن هایدروآلکیلاسیون: در این روش تولوئن به بنزن تبدیل می شود.

تسهیم نامتناسب تولوئن: در واحدهایی که تولید تولوئن و زایلن هر دو مدنظر باشند این روش جایگزین خوبی برای روش هایدروآلکیلاسیون است.

کراکینگ بخار (steam cracking) : این روش راه مناسبی برای تولید اتیلن و سایر آلکن ها از هیدروکربن های خطی و بزرگ است. بنزن محصول جانبی بعضی از این واکنش ها از جمله پیرولیز گازوییل است.

چگونه در مواجهه با بنزن قرار می گیریم ؟

 هوای بیرون شامل مقدار کمی بنزن ناشی از دود سیگار ، ایستگاه های خدمات اتومبیل ، دود وسایل موتوری و انتشار مواد از صنایع می باشد

گازها ی (بخارات) فراورده هایی که حاوی بنزن هستند مانند سریش ها ، رنگ ها ، واکس و پاک کننده ها ،هم می توانند منابع مواجهه باشند

هوای اطراف زباله های خطرناک و ایستگاه های گاز شامل سطح بالایی از بنزن می باشند

کار کردن در صنایعی که بنزن استفاده می نمایند یا می سازند

 بنزن چگونه بر سلامتی ما تاثیر می گذارد ؟

استنشاق مقدار زیادی از بنزن می تواند باعث مرگ شود و همچنین می تواند باعث خواب آلودگی ، گیجی ،افزایش میزان ضربان قلب ، سردرد ، لرزش ، تشنج و بیهوشی شود .
خوردن و نوشیدن غذاهای حاوی مقدار زیادی از بنزن می تواند سبب استفراغ نمودن ، تحریک معده ، گیجی ، تشنج ، ضربان قلب سریع و مرگ شود .
عمده ترین اثر طولانی مدت بنزن (مزمن) اثر بر روی خون است ،
 بنزن سبب اثرات زیانباری بر روی مغز استخوان است و موجب کاهش گلبول های قرمز خون و نهایتا" منجر به آنمی می شود .
بنزن همچنین باعث خونریزی زیاد و موجب اثر بر روی سیستم ایمنی و باعث افزایش آلودگی می شود .